ឈ្មោះខ្មែរ៖ ញព្រៃ
ឈ្មោះថៃ៖ ยอป่า
ឈ្មោះវិទ្យាសាស្ដ្រ៖ Morinda coreia Ham
ឈ្មោះអំបូរ៖ Rubiaceae
... ជារុក្ខជាតិ មធ្យមដែលមានស្លឹកដុះ ទល់ទងគ្នាមានសំបកដើមក្រាស់ ប្រេះក្រឡាផុសឡើង។
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់: ឫស សំបក ខ្លឹម។
++ គុណប្រយោជន៍
- ឫសត្រាំជាមួយស្រា សម្រាប់ព្យាបាលអាការៈចុះក្អួត កាត់បន្ថយទឹកនោមផ្អែម ឈឺសន្លាក់ដៃជើង ឈឺចង្កេះ ។
- ឫសស្ងួត ឆុង ព្យាបាលគ្រុនចាញ់។
- សំបក ដាំផឹកសម្រាប់ស្ត្រីឆ្លងទន្លេ។
- ខ្លឹម ធ្វើជាគ្រឿងជ្រលក់ពណ៌។
ឈ្មោះខ្មែរ៖ វល្លិ៍មាស
ឈ្មោះអង់គ្លេស៖ Love Vine
ឈ្មោះថៃ៖ สังวาลพระอินทร์
ឈ្មោះវិទ្យាសាស្ដ្រ៖ Cassytha filiformis Linn.
ឈ្មោះអំបូរ៖ Lauraceae
... ជារុក្ខជាតិផ្ញើប្រាណ ដែលដុះពពាក់ពពូនពីលើរុក្ខជាតិដទៃ។
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់: ដើម ។
++ គុណប្រយោជន៍
កែរោគពិសក្នុងឈាម ធ្វើឲ្យឈាមត្រជាក់ កែគ្រុនផ្តាសាយ ក្ដៅខ្លួន កែរោគរាគមួល ជួយសម្រួលប្រព័ន្ធទឹកមូត្រ ជួយរក្សាមុខរបួសដែលបណ្ដាលមកពីរលាកភ្លើង (បុកបិទបំពោក)។
( ស្ងួត១០-១៥ក្រាម សម្រាប់ស្ងោរផឹក)
ឈ្មោះខ្មែរ ៖ ស្មៅចិញ្ចៀន
ឈ្មោះអង់គ្លេស ឬសាមញ្ញ៖ Fairy Ring, Bermuda grass, Cynodon dactylon.
ឈ្មោះថៃ ៖ หญ้าแพรก
ឈ្មោះរុក្ខសាស្ដ្រ ៖ Cynolon dactylon ( L. ) Pers
ឈ្មោះអម្បូរ ៖ POACEAE
- លក្ខណៈ
ជាប្រភេទស្មៅ ដុះក្រាបនឹងដី មានដើមតូចឆ្មារៗ និងមានជាថ្នាំង ។
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់ : រុក្ខជាតិទាំងមូល ។
++ គុណសម្បត្តិ
ជួយសម្រួលបស្សាវៈ កែអាការៈល្ហិតល្ហៃអស់កម្លាំង ឈឺភ្នែក រលាកតម្រងនោម ជួយកែរោគទឹកនោមផ្អែម គ្រុនក្ដៅ ជួយបណ្ដេញខ្យល់ កែក្អួតធ្លាក់ឈាម ជួយកែឬសដូងបាត សម្រួលដល់រដូវរបស់ស្ដ្រី ជួយឃាត់ឈាមដោយការដំមកបិទបំពកលើកន្លែងរបួស និងជួយកែអាការៈហើមជាំ ។
ឈ្មោះខ្មែរ៖ សណ្ដាន់
ឈ្មោះថៃ៖ มะดัน
ឈ្មោះវិទ្យាសាស្ដ្រ៖ Garcinia schomburgkiana Pierre
ឈ្មោះអំបូរ៖ SAPINDACEAE
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់: រុក្ខជាតិទាំងមូល។
++ គុណប្រយោជន៍
ជួយកាត់បន្ថយជំងឺទឹកនោមផ្អែម កែផ្ដាសាយ កាត់ស្លេស្ម បន្ថយសម្ពាធសរសៃឈាម កែគ្រុនក្ដៅពេលមានរដូវ កែក្អក ។
ឈ្មោះខ្មែរ៖ ឈ្លីក
ឈ្មោះអង់គ្លេស៖ Arjun Tree
ឈ្មោះថៃ៖ รกฟ้า
ឈ្មោះវិទ្យាសាស្ដ្រ៖ Terminalia elliptica Willd ( synonyms : Terminalia alata Heyne ex Roth )
ឈ្មោះអំបូរ៖ Combretaceae
... ជាដើមឈើមួយប្រភេទមានខ្លឹម សម្បុរក្រមៅធ្វើជាសសផ្ទះបាន។
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់: សំបកដើម ឫស។
++ គុណប្រយោជន៍
- សំបកជាថ្នាំបម្រុងបេះដូង កែអាការៈចុករាគមួល សម្រួលដល់ការបត់ជើងតូច ជួយឃាត់ឈាម និងមុខងារលាងសម្អាតរបួស។
- ឫស កាត់ស្លេស្ម។
ឈ្មោះខ្មែរ៖ ដើមចំបក់ , ចំបក់
ឈ្មោះអង់គ្លេស៖ Wild Almond , Barking Deer's Mango .
ឈ្មោះថៃ៖ กระบก
ឈ្មោះវិទ្យាសាស្ដ្រ៖ Irvingia malayana Oliv.ex Benn
ឈ្មោះអំបូរ៖ IRVINGIACEAE
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់ : ស្លឹក សាច់គ្រាប់ សាច់ដើម ប្រេងចម្រាញ់ពីគ្រាប់ ។
++ គុណសម្បត្តិ
- ប្រេងចម្រាញ់ចេញពីគ្រាប់ ជួយបម្រុងខួរក្បាល បម្រុងបេះដូង បន្ថយហឺតហត់ ។
- សាច់ដើម ជួយចម្រើនអាហារ ។
- សាច់គ្រាប់ ជួយបម្រុងតម្រងនោម ។
- ស្លឹក ជួយកែអាការៈរមាស់តាមដៃជើង ។
ឈ្មោះខ្មែរ: ដើមកន្ទេចអាល
ឈ្មោះអង់គ្លេស ឬសាមញ្ញ : Hen's Nettle, Stinging Nettle.
ឈ្មោះថៃ: ตำแย
ឈ្មោះវិទ្យាសាស្ដ្រ: Laportea interupta ( Linn. ) Chew
ឈ្មោះអំបូរ: URTICACEAE
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់ : ស្លឹក ឫស ។
++ គុណសម្បត្តិ
- ស្លឹក កែរោគសើស្បែក ដំបៅ កែឫសដូងបាត( បុកបិទ ឬបុកលាប ) ។
- ឫស ជួយបម្រុងបេះដូង កែអាការៈឈឺឆ្អល់ពោះ ជួយសម្រួលដល់អារម្មណ៍ដែលតានតឹង កែរោគដេកមិនលក់ រោគវិលងងឹតមុខ។
ឈ្មោះខ្មែរ៖ ហៃសាន
ឈ្មោះថៃ៖แสมสาร
ឈ្មោះវិទ្យាសាស្ដ្រ៖ Cassia garrettiana Craib
ឈ្មោះអំបូរ៖ Fabaceae ( Caesalpiniaceae )
... ជាឈើព្រៃមួយប្រភេទ មានផ្កាលឿង សណ្ឋានស្រដៀងនឹងផ្កាអង្កាញ់ ស្ទើរចាប់ច្រឡំ វាមានរសជាតិល្វីង ហើយខ្លឹមមានពណ៌ខ្មៅសាច់រឹង។
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់: ឫស ផ្កា ស្លឹក ខ្លឹម។
+ គុណប្រយោជន៍
ជួយសំអាតឈាមកខ្វក់ បណ្ដេញខ្យល់ បបន្ធូរបន្ថយជំងឺទឹកនោមផ្អែម កែរោគគេងមិនលក់ និងជួយកំចាត់រោគសើស្បែក ដូចជា ស្រែង រមាស់ រើម ជាដើម។
១. ឈ្មោះខ្មែរ៖ ដើមមមាញខ្មោច មមាញខ្មោច
២. ឈ្មោះអង់គ្លេស ឬសាមញ្ញ៖ Asian Spider Flower , Polanisia Viscosa .
៣. ឈ្មោះថៃ៖ ผักเสี้ยนผี
៤. ឈ្មោះរុក្ខសាស្ត្រ៖ Cleome viscosa Linn
៥. ឈ្មោះអម្បូរ៖ CLEOMACEAE
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់ : រុក្ខជាតិទាំងមូល ។
++ គុណសម្បត្តិ
- ដើម ជួយចម្រើនធាតុភ្លើង កែសត្វល្អិតទិចខាំ ។
- ឫស កែរោគរបេង កែរាគសីុធ្មេញ រោគស្គមរីងរៃរបស់ស្រ្ដី ។
- ស្លឹក ជួយបណ្ដេញខ្យល់ បន្ទន់លាមក កែឈឺក្បាល ស្លឹក ដំបិទឬពូតយកទឹកបន្តក់ កែឈឺត្រចៀក កែរោគរើម ។
- ផ្កា ទំលាក់ព្រូន ។
- គ្រាប់ កាត់ស្លេស្ម ។
ឈ្មោះខ្មែរ៖ ដើមទ្រាំង , ទ្រាំង
ឈ្មោះអង់គ្លេស ឬ សាមញ្ញ៖ Fan palm , Talipot Palm .
ឈ្មោះថៃ៖ ลาน
ឈ្មោះរុក្ខសាស្ត្រ៖ Corypha umbraculifera L
ឈ្មោះអម្បូរ៖ PALMACEAE
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់ : ឫស ដើម ( នៅតូច ) ។
++ គុណសម្បត្តិ
- ឫស ដោយយកមកដុសចម្រោះយកទឹកទទួលទាន ជួយព្យាបាលគ្រុនផ្តាសាយ ជួយកែអាការៈគ្រុនក្ដៅ ជួយបញ្ចេញញើស ។
- ដើមតូច យកមកស្ងោរញ៉ាំជួយព្យាបាលរោគក្រពះ សម្រួលពោះវៀន ។
- ដើម ជួយកែពិសផ្សេងៗ ។
ឈ្មោះខ្មែរ ៖ ដើមចាន់ ចាន់
ឈ្មោះអង់គ្លេស ឬសាមញ្ញ៖ Gold Apple
ឈ្មោះថៃ ៖ จันอิน ลูกจันทร์
ឈ្មោះរុក្ខសាស្ដ្រ ៖ Diospyros decandra Lour
ឈ្មោះអម្បូរ ៖ EBENACEAE
+ លក្ខណៈ
ជាប្រភេទដើមមានកម្ពស់ប្រហែល ១០ទៅ២០ម៉ែត្រ មានស្លឹកឆ្លាសទងគ្នា ផ្លែមានក្លិនក្រអូបពេលទុំ ។
ផ្នែកប្រើប្រាស់ ៖ ខ្លឹម សាច់ដើម ឬសម្បកដើម ។
+ + គុណសម្បត្តិ
- ខ្លឹម ជួយបម្រុងស្បែក ជំនួយ កម្លាំង បម្រុងបេះដូង កែក្អក ជំនួយថ្លើម ។
- សាច់ដើម ជំនួយប្រសាទ បម្រុងសួត ។
ឈ្មោះខ្មែរ៖ វល្លិ៍ផ្ដៅ ផ្ដៅ
ឈ្មោះអង់គ្លេស ឬសាមញ្ញ៖ Rattan
ឈ្មោះថៃ៖ หวายดง
ឈ្មោះរុក្ខសាស្ត្រ៖ Calamus viminalis Willd
ឈ្មោះអម្បូរ៖ ARECACEAE
លក្ខណៈ:
ជាប្រភេទដើមវល្លិ៍រឹងមានបន្លារុំស្រោបតាមដើម តាមមែក មានស្លឹកវែងស្រួច ។
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់: ឬស ។
គុណសម្បត្តិ
ជួយកែក្អក បម្រុងទឹកប្រមាត់ ជំនួយដល់សួត ។
ឈ្មោះខ្មែរ ៖ វល្លិ៍ត្រដិត ត្រដិតស
ឈ្មោះអង់គ្លេស ឬសាមញ្ញ៖ Bush Grape, Three-leaved wild vine
ឈ្មោះថៃ៖ เถาคันขาว
ឈ្មោះរុក្ខសាស្ដ្រ៖ Cayratia trifolia ( L.) Domin
ឈ្មោះអម្បូរ៖ VITACEAE
៙លក្ខណៈ ៖ជារុក្ខជាតិប្រភេទវល្លិ៍តោង មានស្លឹកឆែកចេញជាបី មានផ្កានិងផ្លែជាចង្កោម ។
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់ : ដើម ស្លឹក ។
+ គុណសម្បត្តិ
- ដើម ដាំផឹក ជួយបណ្ដេញខ្យល់ កាត់ស្លេស្ម កែអាការៈ វិលមុខស្លឺ ។
- ស្លឹក បិទបៀមជួយកែរោគរាកសុីធ្មេញ បុកបិទបូស ។
ឈ្មោះខ្មែរ៖ វល្លិ៍ត្រដិត ត្រដិតក្រហម
ឈ្មោះអង់គ្លេស ឬសាមញ្ញ៖ Virginia Creeper , Five-leaved ivy .
ឈ្មោះថៃ៖ เถาคันแดง
ឈ្មោះរុក្ខសាស្ត្រ៖ Parthenocissus quinquefolia ( L. ) Planch
ឈ្មោះអម្បូរ៖ VITACEAE
- លក្ខណៈ
ជាប្រភេទដើមវល្លិ៍តោង មានស្លឹកឆែកចេញជាបី រឺ ប្រាំ សន្លឹក មានផ្កានិងផ្លែជាចង្កោម ។
+ ផ្នែកប្រើប្រាស់ : ដើម ឫស ស្លឹក ។
+ + គុណសម្បត្តិ
- ដើមស្ងោរផឹក ជួយបណ្ដេញខ្យល់ កាត់ស្លេស្ម កែរោគក្លន ។
- ឫសស្ងោរផឹក ជួយកែរលាកក្រពះ កែរោគរដូវមិនទៀង សម្រួលបស្សាវះ កែរោគប្រមេះ ។
- ស្លឹក បុកបិទលើបូសជួយអោយបូសឆាប់ធ្លាយ និងជួយកាត់បន្ថយអាការៈឈឺចាប់ ។
